Góry Izerskie
Region
ten stanowi najbardziej na zach. wysuniętą część Sudetów, zarówno po
stronie polskiej, jak i czeskiej. Od reszty pn.-zach. części Masywu
Czeskiego - Gór i Pogórza Łużyckiego oddzielony jest głęboką Bramą
Czeską (240 m) w dol. Nysy Łużyckiej. Strome stoki na linii Świeradów
Zdr. - Przecznica - Proszowa - Chromiec opadają na pn. ku Pogórzu
Izerskiemu, granica z którym przebiega na wys. ok. 400 m n. p. m.
Obniżenie Starokamienickie z górnymi odcinkami dolin Kamieniczki i
Kamienicy wyodrębnia region od Kotliny Jeleniogórskiej, zaś głęboka i
długa dol. Kamiennej - od Karkonoszy.Dopływy górnej Nysy Łużyckiej i Izery oddzielają Góry Izerskie od pd., już na terytorium Czech.
Po stronie polskiej zajmują one 385 km2, leżą całkowicie w obrębie pow. jeleniogórskiego.
Krajobraz. Głębokie pęknięcia tektoniczne sztywnej masy zbudowanej z granitognejsów, gnejsów, hornfelsów i łupków metamorficznych oraz procesy niszczące doprowadziły do wydzielenia w Górach Izerskich czterech grzbietów o stosunkowo stromych stokach i płaskich wierzchowinach na wysokości 900-1000 m n. p. m. Po stronie czeskiej są to grzbiety: Waloński (Jizera 1122 m, Ćerna hora 1084 m, Smedavska hora 1084 m) i Średni (Jeleni strań, 1018 m). Doi. Izery i Hajenego potoku oddziela ten ostatni od Wysokiego Grzbietu, położonego głównie w Polsce.
Kulminuje on w Wysokiej Kopie (1126 m), a oprócz niej wyróżniają się nadto w gnieździe Zielonej Kopy: Przednia Kopa (1114 m) i Sine Skałki (1125 m), wąski grzbiet z Izerskimi Garbami (1088 m), Zwaliskiem (1047 m) i Wysokim Kamieniem (1058 m). Nieckowate siodło Rozdroża pod Cichą Równią wydziela, położoną bardziej na pd. kopułę Krogulca i Cichej Równi (obie po 1001 m). Od Zielonej Kopy ku pn. zach. grzbiet się obniża do Polany Izerskiej (965 m), skąd poprzez Łużec (1035 m) podnosi się ku Izerskiemu Stogowi (1107 m). Ten zaś z kolei połączony jest siodłem Łącznika z kopułą Smreka (1124 m), stanowiącego najwyższy szczyt zach. krańca Wysokiego Grzbietu, i już w Czechach, Vlasskeho hrebena. Ku pn. rozlewa się ten ostatni w równoleżnikowy Jindrichovicky hreben (560 m).
Górny odcinek doliny Kwisy, tworzący u wylotu z Gór Izerskich podłużnie zaklęśnięte na zbiegu uskoków tektonicznych Obniżenie
Świeradowskie, oddziela najbardziej na pn. wysunięty Grzbiet Kamienicki.
Od pn, wsch. wycina go doi. Małej Kamiennej, zaś oba grzbiety zbiegają się w Rozdrożu Izerskim. Grzbiet dzieli się na dwie wyraźne części. Większa, od pn. to szeroko rozpostarta kopuła Kamienicy (975m) z mniej wydatnymi wzniesieniami: Kowalówką (888 m) i Dłużcem (867 m).
Natomiast bezpośrednio od Rozdroża Izerskiego ciągnie się stromy grzbiecik Jastrzębca (792 m) z Kopaniem (751 m) i Świcrkowcem (740 m). Z Gór Izerskich spływa wiele potoków, tworzących szereg rozgałęzionych dolin.
